ท่ามกลางยุคของ Art Toy ที่น่ารักมากมาย ทั้งลาบูบู้ มอลลี่ ครายเบบี้ และอื่นๆ ที่พาเหรดกันมาช่วงชิงหัวใจของนักสะสม กลับมีแคแรกเตอร์หนึ่งที่จะบอกว่าน่ารักก็คงไม่ได้ แต่เจ้าหนูสีเขียวตาปูด “Rat Fink” ตัวนี้กลับสามารถครองใจนักสะสมทั้งวัยเก๋าและวัยใหม่ได้อย่างเหนียวแน่น เรียกได้ว่าแทบทุกร้านในสะพานเหล็ก ต้องมีโมเดลเจ้าตัวนี้วางขายอยู่แน่นอน ว่าแต่ Rat Fink คืออะไร ไปหาคำตอบได้ในบทความนี้
ประวัติผู้สร้าง Rat Fink
Rat Fink เป็นตัวละครที่ถูกสร้างขึ้นโดย Ed “Big Daddy” Roth ซึ่งเป็นหนึ่งในบุคคลสำคัญในวงการแต่งรถยนต์ (hot rod) ในสหรัฐอเมริกาในช่วงยุค 1960s โดย Ed Roth เกิดเมื่อวันที่ 4 มีนาคม 1932 ที่เมือง Beverly Hills รัฐ California เขาเริ่มต้นอาชีพในวงการรถยนต์โดยการสร้างและดัดแปลงรถยนต์ hot rod ซึ่งเป็นที่รู้จักในนาม “Beatnik Bandit” และ “Mysterion” งานของ Roth มักมีลักษณะที่โดดเด่นและแปลกใหม่ ซึ่งทำให้เขาเป็นที่รู้จักและเคารพในวงการรถยนต์ Hot Rod
การออกแบบ Rat Fink
ต้องบอกว่า วัฒนธรรม Hot Rod นั้น นอกจากการแต่งรถยนต์ ดัดแปลงรถยนต์อันเป็นเอกลักษณ์แล้ว ศิลปะ ก็เป็นส่วนสำคัญในการนำเสนอวัฒนธรรมนี้ด้วย ซึ่งด้วยความที่คุณ Ed Roth นั้นคลุกคลีและเป็นตัวเอ้ในวงการ Hot Rod นี้ ทำให้เขาได้ถ่ายทอดความชื่นชอบออกมาในการออกแบบ Rat Fink ด้วย
โดยคุณ Ed Roth ได้ออกแบบ Rat Fink เป็นหนูขนาดใหญ่ที่มีลักษณะน่ากลัวและน่าขนลุก ตาของมันโป่งออก ฟันใหญ่เกินจริง และมักจะสวมเสื้อยืดที่มีตัวอักษร “RF” ตัวละครนี้ถูกออกแบบให้มีลักษณะที่ตรงกันข้ามกับตัวการ์ตูนหนูอื่น ๆ ที่น่ารักและเป็นที่นิยมในขณะนั้น เช่น Mickey Mouse ของ Walt Disney ซึ่งเหตุผลก็ง่ายๆ เพราะคุณ ED Roth นั้นไม่ชอบเจ้าหนู Mickey Mouse นั่นเองครับ
การเปิดตัวของ Rat Fink
โดยเริ่มแรก คุณ Ed Roth ได้ทำการเพนท์รูป Rat Fink บนเสื้อ โดยใช้ชื่อว่าเสื้อลาย “weirdo” วางขายที่งานแสดงรถยนต์ ซึ่งเสื้อดังกล่าวยได้ไปปรากฏบนหน้าปกนิตยสารรถยนต์ที่ได้รับความนิยมในยุคนั้นเช่น Car Craft ฉบับเดือนสิงหาคมปี 1959 นั่นทำให้เสื้อยืดลาย “weirdo” กลายเป็นกระแสฮิต โดยมี Ed Roth เป็นผู้นำเทรนด์นี้ ด้วยความที่ดีไซน์ของเจ้าหนู Rat fink มันช่างดิบ เถื่อน แถมยียวนกวนบาทาถูกใจชาว Hot Rod แถมยังเป็นการแสดการออกถึงการขบถต่อหนูที่โด่งดังในช่วงนั้นอย่าง Mickey Mouse ด้วย ทำให้แบบเสื้อยืดของเขาได้สร้างแรงบันดาลใจ และเริ่มมีคนจากนอกแวดวง Hot Rod สนใจเจ้า Rat Fink ตัวนี้ตามมาด้วยครับ
Rat Fink ถูกนำไปเป็นพรีเซนเตอร์โฆษณาครั้งแรกในนิตยสาร Car Craft ฉบับเดือนกรกฎาคมปี 1963 โดยโฆษณาตัวนั้นเรียกว่า “The rage in California” ในปีเดียวกันนั้นเอง บริษัท Revell Model ได้ออกชุดโมเดลพลาสติกของตัวละคร Rat Fink ออกมา ชุดโมเดลนี้ถูกผลิตครั้งแรกระหว่างปี 1963 ถึง 1965 แต่ชุดโมเดล Rat Fink และผลงานอื่น ๆ ของ Roth ได้ถูกนำมาผลิตใหม่โดย Revell หลายครั้งในช่วงหลายปีที่ผ่านมา Rat Fink ยังคงเป็นสินค้าที่ได้รับความนิยมในหมู่แฟนคลับวัฒนธรรมรถยนต์ที่ดัดแปลงและ Kustom Kulture ในรูปแบบต่าง ๆ เช่น เสื้อยืด พวงกุญแจ กระเป๋าสตางค์ ของเล่น สติ๊กเกอร์ เป็นต้น
Rat Fink บนงานศิลปะอื่นๆ
นอกจาก Ed Roth แล้ว ยังมีศิลปินคนอื่นที่ร่วมวาดตัวละครนี้ด้วย เช่น R. K. Sloane ศิลปินจาก Rat Fink Comix และ Steve Fiorilla ผู้วาดภาพประกอบแคตาล็อกของ Roth Rat Fink และ Roth ยังปรากฏในภาพยนตร์สารคดีของ Ron Mann เรื่อง Tales of the Rat Fink (2006)
ตัวละคร Rat Fink ถูกใช้เป็นสัญลักษณ์ในงานศิลปะของ Roth และบนสินค้าต่าง ๆ เช่น สติกเกอร์ เสื้อยืด และโมเดลรถยนต์ งานออกแบบของ Roth มักมีลักษณะที่โอเวอร์และเต็มไปด้วยรายละเอียดที่น่าตื่นเต้น ซึ่งทำให้ Rat Fink เป็นที่จดจำและเป็นที่นิยมในหมู่แฟนคลับของวัฒนธรรมรถยนต์ Hot Rod
อิทธิพลและมรดก
Rat Fink ไม่เพียงแต่เป็นสัญลักษณ์ของวัฒนธรรมรถยนต์ Hot Rod เท่านั้น แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ของการกบฏและการไม่ยอมรับค่านิยมที่กำหนดโดยสังคมกระแสหลัก ดังที่เราเห็นว่าคุณ Ed Roth นั้นตั้งใจให้ Rat Fink เป็นขั้วตรงข้ามของ Mickey Mouse ในช่วงเวลาที่วัฒนธรรมการดัดแปลงรถยนต์กำลังรุ่งเรือง Rat Fink กลายเป็นตัวแทนของความคิดสร้างสรรค์และความเป็นอิสระ
Ed Roth ได้รับการยอมรับว่าเป็นหนึ่งในบุคคลสำคัญที่มีอิทธิพลต่อวงการรถยนต์ Hot Rod และวัฒนธรรม pop culture ของสหรัฐอเมริกา แม้ว่าเขาจะเสียชีวิตไปในปี 2001 แต่ Rat Fink ยังคงมีชีวิตอยู่ในจิตใจของแฟนคลับและยังคงเป็นสัญลักษณ์ของความคิดสร้างสรรค์และการขบถต่อกรอบเดิมๆ
Rat Fink มีการจัดแสดงในงานต่าง ๆ เช่น Rat Fink Reunion ที่จัดขึ้นทุกปีในรัฐ Utah เพื่อรำลึกถึง Ed Roth และเฉลิมฉลองงานศิลปะและวัฒนธรรมของ Rat Fink
การนำ Rat Fink มาเป็นของเล่นและ Art Toy
นอกเหนือจากการปรากฏตัวในงานศิลปะและสินค้าต่าง ๆ Rat Fink ยังถูกนำมาสร้างเป็นของเล่นและ Art Toy ซึ่งได้รับความนิยมในหมู่นักสะสมและแฟนคลับ ตัวละครนี้มีรูปทรงและลักษณะที่เป็นเอกลักษณ์ ทำให้สามารถนำมาผลิตเป็นของเล่นที่มีรายละเอียดสูงและน่าสนใจ ทั้งโมเดล
บริษัทหลายแห่งได้นำ Rat Fink มาผลิตเป็นฟิกเกอร์และของเล่นหลากหลายรูปแบบ เช่น โมเดลพลาสติก, ฟิกเกอร์เรซิน, และโมเดลดีคาสท์ (die-cast) ของเล่นเหล่านี้มักมีความละเอียดสูงและมาพร้อมกับรายละเอียดที่สะท้อนถึงงานศิลปะดั้งเดิมของ Ed Roth
Art Toy ของ Rat Fink นั้นไม่เพียงแต่เป็นของเล่นสำหรับเด็ก แต่ยังเป็นชิ้นส่วนศิลปะที่สะสมได้ ของเล่นเหล่านี้มักถูกผลิตขึ้นในจำนวนจำกัด ทำให้มีมูลค่าในตลาดสะสมและเป็นที่ต้องการของนักสะสมทั่วโลก นอกจากนี้ ยังมีการออกแบบของเล่น Rat Fink ในหลากหลายสไตล์ เช่น การลงสีด้วยมือ, การออกแบบในสไตล์ที่ต่างกัน, และการร่วมมือกับศิลปินอื่น ๆ ในการออกแบบใหม่
ด้วยลักษณะที่โดดเด่นและแนวคิดที่กบฏต่อค่านิยมกระแสหลัก Rat Fink ได้กลายเป็นสัญลักษณ์ของความคิดสร้างสรรค์และความเป็นอิสระ และยังคงมีอิทธิพลต่อวงการศิลปะและวัฒนธรรม pop culture มาจนถึงปัจจุบัน การนำ Rat Fink มาผลิตเป็นของเล่นและ Art Toy ยิ่งเป็นการตอกย้ำความเป็นที่นิยมและมูลค่าทางศิลปะของตัวละครนี้ในยุคสมัยใหม่อีกด้วย